Tin tức

Trong cuộc phỏng vấn với Báo Điện tử Chính phủ nhân dịp Xuân Giáp Thìn 2024, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã chia sẻ rằng nước ta đã hiệu quả và thành công trong việc ứng phó và thích ứng với bối cảnh mới, được các tổ chức quốc tế và tổ chức xếp hạng tín nhiệm đánh giá cao.

Hãy cùng Ngô Gia Group điểm qua những thông tin nổi bật trong bài viết này!

Nền kinh tế Việt Nam: Vượt bão thành công, tỏa sáng trong bức tranh toàn cầu ảm đạm

Nhìn lại một năm qua, nền kinh tế tiếp tục bị “bủa vây” bởi những khó khăn từ sự xung đột địa chính trị giữa các nước, lạm phát neo cao và thương mại và đầu tư toàn cầu sụt giảm… Tuy vậy, kinh tế Việt Nam vẫn vượt qua các “cơn gió ngược”, trở thành điểm sáng tăng trưởng kinh tế trong khu vực. Theo Bộ trưởng, nguyên nhân nào tạo nên kết quả tích cực này? Và cảm nhận của Bộ trưởng lúc này ra sao?

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng đã nhấn mạnh rằng từ đầu năm 2023, khi tình hình thế giới và khu vực biến động phức tạp, nền kinh tế của Việt Nam đã thể hiện sự vững vàng và vượt qua một loạt khó khăn và thách thức. Điều này đã đem lại nhiều kết quả quan trọng và toàn diện trên các lĩnh vực, làm nổi bật vị thế của Việt Nam trong bức tranh toàn cầu.

Những thành tựu này không chỉ là kết quả của sự vào cuộc của hệ thống chính trị, mà còn là sự kết hợp của nỗ lực phấn đấu từ người dân và doanh nghiệp dưới sự lãnh đạo của Đảng. Sự phối hợp và đồng hành của Quốc hội và các cơ quan trong hệ thống chính trị cũng đã đóng góp quan trọng. Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã đưa ra sự chỉ đạo và điều hành quyết liệt và đồng bộ, trong khi sự đoàn kết và phối hợp chặt chẽ của các cấp, ngành và địa phương cũng góp phần quan trọng vào thành công này. Việc ứng phó và thích ứng hiệu quả với bối cảnh mới đã nhận được đánh giá cao từ các tổ chức quốc tế và các tổ chức xếp hạng tín nhiệm.

Cụ thể, chúng ta đã hoàn thiện việc nắm bắt tình hình thực tế và đáp ứng bằng các biện pháp chính sách tích cực và linh hoạt, được triển khai đúng lúc và mang lại hiệu quả cao. Đồng thời, chúng ta đã thể hiện sự kiên định và bản lĩnh bằng việc không dao động trước các thách thức và khó khăn. Trong quá trình điều hành và chỉ đạo phát triển kinh tế-xã hội, chúng ta đã linh động chuyển hướng trọng tâm, đảm bảo rằng sự tăng trưởng được thúc đẩy song song với việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô. Sự nỗ lực của cả doanh nghiệp và người dân cũng đã được đánh giá cao, khi họ đã chủ động thích ứng và đối phó với bối cảnh mới của thế giới, khu vực và trong nước.

Ngoài ra, chúng ta đã thực hiện các biện pháp nhằm khơi thông và tận dụng các nguồn lực, đặc biệt là các động lực và mô hình tăng trưởng mới phản ánh xu hướng phát triển. Đồng thời, việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công và tìm kiếm cơ hội hợp tác trong các chuỗi cung ứng và dòng vốn đầu tư đã được thực hiện một cách chủ động và linh hoạt, nhằm thu hút các dự án quy mô lớn và hiện đại trong ngành chế biến, chế tạo cũng như các ngành công nghiệp mới.

Điều quan trọng khác là việc tập trung vào xây dựng và hoàn thiện thể chế nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Chúng ta đã tiếp tục cải thiện và kiên quyết thực hiện các biện pháp như chấn chỉnh, siết chặt kỷ luật và kỷ cương hành chính, đồng thời tăng cường đôn đốc, kiểm tra và giám sát một cách nghiêm túc. Đấu tranh phòng, chống tham nhũng cũng là một trong những mục tiêu mà chúng ta đã quyết tâm và kiên trì thực hiện.

Trong việc xây dựng chính sách và triển khai quản lý, điều hành phát triển kinh tế-xã hội, chúng tôi luôn coi trọng vai trò của con người, xem họ là trung tâm và chủ thể quan trọng nhất của quá trình này. Con người không chỉ là động lực mà còn là mục tiêu của sự phát triển. Chúng tôi ưu tiên phân bổ nguồn lực để phát triển con người, văn hóa và xã hội, đồng thời tăng cường truyền thông chính sách để góp phần tạo đồng thuận trong xã hội và củng cố niềm tin trong nhân dân.

Để tiếp tục mở rộng những thành tựu đã đạt được trong năm 2023 và thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội cho năm 2024, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 01/NQ-CP ngay từ những ngày đầu tiên của năm mới. Nghị quyết này chỉ đạo và yêu cầu các cấp, các ngành tiếp tục đoàn kết, nỗ lực hơn nữa, hành động quyết liệt, hiệu quả và sáng tạo hơn. Chúng tôi tập trung triển khai một cách đồng bộ các nhiệm vụ và giải pháp để đạt được kết quả cao nhất theo kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội đã được quyết nghị bởi Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và Quốc hội.

Năm 2024, thách thức nhiều hơn thời cơ?

Quốc hội đặt mục tiêu tăng trưởng năm 2024 trong khoảng 6-6,5%. Đây được xem là mục tiêu tương đối cao, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế còn nhiều khó khăn. Vậy theo Bộ trưởng, đâu sẽ thuận lợi, đâu là khó khăn trong năm tới?

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh rằng trong năm 2024, dự báo rằng Việt Nam sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn, song cũng có những thuận lợi và thời cơ.

Về phía thuận lợi, quy mô và tiềm năng của nền kinh tế Việt Nam đã không ngừng mở rộng trong suốt gần 40 năm kể từ Đổi mới. Chúng ta đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm quản lý và ứng phó với biến động của tình hình thế giới và khu vực, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch COVID-19. Những thành tựu này đã được các tổ chức quốc tế và doanh nghiệp lớn trên toàn cầu công nhận và đánh giá cao. Năng lực quản trị xã hội của Việt Nam đang ngày càng được nâng cao, tạo ra một nền tảng vững chắc để chúng ta tiếp tục ứng phó và thích ứng hiệu quả với những thách thức mới, đặc biệt là những vấn đề bất ngờ có thể phát sinh.

Các yếu tố cơ bản liên quan đến thể chế, hạ tầng, nguồn nhân lực, và công nghệ tiếp tục được cải thiện, đặc biệt là sau khi Quốc hội thông qua Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Tổ chức tín dụng (sửa đổi) trong kỳ họp đầu năm 2024. Những sửa đổi này đã từng bước đáp ứng tốt hơn yêu cầu của sự phát triển và các vấn đề thực tiễn mà chúng ta đang phải đối mặt.

Đặc biệt, chúng ta đã hoàn thành và đưa vào sử dụng khoảng 1.900 km đường cao tốc, trong đó có 475 km được xây dựng chỉ trong năm 2023. Những tuyến đường này không chỉ kết nối các vùng ven biển và liên vùng mà còn mở ra không gian phát triển mới cho cả quốc gia, các vùng và địa phương.

Công tác liên kết vùng đã có những bước tiến quan trọng và chúng ta đã hoàn thành công tác quy hoạch và xác định định hướng phát triển, thu hút đầu tư vào các ngành, lĩnh vực ưu tiên nhằm tận dụng hiệu quả tiềm năng và lợi thế của từng vùng, từng địa phương.

Ngoài ra, việc khánh thành Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia cũng đã diễn ra, đánh dấu một bước quan trọng trong việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia, tạo điều kiện cho sự khởi nghiệp sáng tạo của đất nước trong tương lai.

Trong cùng thời kỳ, các hoạt động đối ngoại và ngoại giao kinh tế đã trở thành điểm sáng nổi bật, mang lại những thành tựu quan trọng và mang ý nghĩa lịch sử. Đặc biệt, việc tiếp đón thành công các chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình đã nâng cao quan hệ với Mỹ lên tầm Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình, hợp tác và phát triển, và với Nhật Bản lên tầm Đối tác Chiến lược toàn diện. Những điều này đã mở ra cơ hội mới, thời cơ mới và điều kiện thuận lợi mới để hợp tác phát triển trên nhiều lĩnh vực kinh tế, bao gồm các ngành công nghiệp mới như chip, bán dẫn, văn hóa, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, và đào tạo nhân lực chất lượng cao.

Tuy nhiên, không phủ nhận rằng năm 2024 vẫn sẽ đối mặt với những khó khăn và thách thức lớn. Rủi ro tiềm ẩn từ môi trường chính trị-kinh tế thế giới vẫn tồn tại và tiếp tục có tác động tiêu cực đến triển vọng phục hồi và tăng trưởng kinh tế của Việt Nam.

Sự cạnh tranh chiến lược giữa các quốc gia lớn đang trở nên gay gắt hơn, với xung đột tiềm tàng tại Ukraine và dải Gaza có khả năng kéo dài, gây thêm tình trạng phân mảnh địa chính trị và kinh tế. Khu vực châu Á-Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, bao gồm Đông Nam Á, vẫn tiếp tục là động lực tăng trưởng toàn cầu, nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều không ổn định, với những “điểm nóng” khó lường, đe dọa đến môi trường hòa bình và ổn định khu vực.

Tình hình tăng trưởng kinh tế, thương mại và đầu tư toàn cầu tiếp tục giảm. Lạm phát và chính sách tiền tệ của một số nền kinh tế lớn vẫn còn chứa đựng yếu tố bất ổn. Các nước đang thúc đẩy việc “pháp lý hóa” các tiêu chuẩn và tiêu chí mới về thương mại và đầu tư quốc tế, tạo ra áp lực thực thi toàn cầu, ảnh hưởng đến khả năng cạnh tranh của các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam, yêu cầu các nước phải thích ứng và điều chỉnh cả trong ngắn hạn và dài hạn.

Các vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống, như dịch bệnh, thiên tai, biến đổi khí hậu, an ninh nguồn nước, an ninh lương thực và an ninh năng lượng, dường như sẽ tiếp tục trở nên phức tạp và gay gắt hơn, ảnh hưởng mạnh mẽ và đa chiều, có thể đe dọa nghiêm trọng đến sự ổn định và bền vững của thế giới, khu vực và đất nước chúng ta…

Sự biến động không lợi của thế giới và khu vực sẽ tiếp tục có tác động mạnh mẽ đến hoạt động sản xuất kinh doanh, sản xuất công nghiệp, xuất nhập khẩu, và thu hút đầu tư của Việt Nam. Cơ cấu cầu thế giới đang dần thay đổi theo hướng “tiêu dùng xanh,” tạo ra thách thức không nhỏ đối với các sản phẩm của Việt Nam trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn về nguồn gốc, tiêu chuẩn chất lượng, và yêu cầu về bảo vệ môi trường, từ đó tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị mới.

Ngoài ra, thách thức đối với việc liên kết vùng sẽ tiếp tục phức tạp nếu không xác định và triển khai các biện pháp đặc thù nhằm tận dụng lợi thế của từng vùng, từng ngành và từng địa phương. Một số bộ phận của cộng đồng vẫn gặp khó khăn trong sản xuất kinh doanh và cuộc sống hàng ngày. Sức chịu đựng của doanh nghiệp đang bị ảnh hưởng, đồng thời phải đối mặt với những thách thức mới từ đầu năm 2023 đến nay. Việc cung cấp nhà ở xã hội và nhà ở cho công nhân vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Thiên tai, hạn hán, bão lụt, biến đổi khí hậu có thể trở nên phức tạp hơn, ảnh hưởng mạnh mẽ đến các hoạt động kinh tế và xã hội, bao gồm sản xuất lương thực, cung cấp nước cho điện sản xuất, sản xuất, và chăn nuôi. Các vấn đề về an ninh mạng, an ninh lương thực, an ninh năng lượng, và dịch bệnh sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp và khó lường hơn.

Động lực và giải pháp trọng tâm trong năm 2024

Như Bộ trưởng nhận định, tình hình kinh tế, chính trị thế giới được dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường và tiếp tục là một năm khó khăn đối với kinh tế trong nước. Xin Bộ trưởng cho biết các động lực và giải pháp để thực hiện thành công các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội và hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi?

Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, để đạt được mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội năm 2024 và thực hiện đạt kết quả cao nhất cho các mục tiêu phát triển trong giai đoạn 5 năm từ 2021 đến 2025, các bộ, ngành và địa phương cần tập trung vào thực hiện hiệu quả và toàn diện các nghị quyết và kết luận của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Quốc hội, cũng như các Nghị quyết và Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội, và chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, cần chú ý đến một số nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm.

Thứ nhất, cần ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và giữ vững ổn định vĩ mô, đồng thời kiểm soát lạm phát và bảo đảm các cân đối lớn.  Cần tập trung vào ba động lực chính của tăng trưởng và cải thiện hiệu quả hoạt động của các ngành công nghiệp. Đồng thời, cần tiến hành tham mưu và triển khai các giải pháp và chính sách tài khóa, tiền tệ và thương mại một cách đồng bộ và linh hoạt để hỗ trợ doanh nghiệp và sản xuất kinh doanh.

Về mặt tài khóa, cần thực hiện các chính sách đã được Quốc hội thông qua và theo dõi diễn biến trong và ngoài nước cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp để đưa ra các giải pháp phù hợp. Cần tiếp tục nghiên cứu và thực hiện các chính sách về miễn, giảm và gia hạn thuế và phí lệ phí.

Vốn đầu tư công vẫn là một động lực quan trọng cho tăng trưởng và hỗ trợ đầu ra cho nhiều ngành công nghiệp và lĩnh vực khác. Trong năm 2024, cần tiếp tục tập trung vào chỉ đạo, đôn đốc và giải quyết hiệu quả và kịp thời các khó khăn và vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công từ đầu năm, đặc biệt là đối với các dự án trọng điểm, quan trọng quốc gia như đường cao tốc, các dự án liên vùng, ven biển và các chương trình mục tiêu quốc gia.

Trong lĩnh vực thương mại và du lịch, cần cung cấp thông tin thị trường kịp thời và hỗ trợ doanh nghiệp trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn mới của các đối tác xuất khẩu, cũng như tận dụng các thị trường lớn và tiềm năng cũng như các hiệp định thương mại đã ký kết. Đồng thời, cần tăng cường đàm phán và trao đổi thông tin để hỗ trợ doanh nghiệp trong việc thông quan hàng hóa qua cửa khẩu Trung Quốc.

Cần thúc đẩy đàm phán và ký kết các hiệp định thương mại quan trọng như Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Việt Nam-UAE và các FTA với Brazil, MERCOSUR, và tận dụng thị trường thực phẩm Halal để mở rộng thị trường xuất khẩu.

Thứ hai, cần thực hiện mạnh mẽ ba đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực.

Thứ ba, cần thực hiện một cách hiệu quả và thực chất cơ cấu lại nền kinh tế và nâng cao năng suất lao động, chất lượng và sức cạnh tranh. Cần tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, và phát triển các mô hình kinh tế mới như thương mại điện tử và thương mại biên giới. Cần phục hồi và phát triển các ngành công nghiệp, đặc biệt là công nghiệp chế biến, chế tạo và sản xuất chip bán dẫn. Ngoài ra, cần tập trung vào việc thúc đẩy phát triển và hội nhập thị trường tín chỉ carbon.

Thứ tư, cần phát triển toàn diện các lĩnh vực văn hóa và xã hội, đồng thời kết nối chúng hài hòa với phát triển kinh tế và đảm bảo an sinh xã hội. Việc nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân là một ưu tiên quan trọng.

Thứ năm, cần tăng cường và củng cố tiềm lực quốc phòng và an ninh để bảo vệ độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời đảm bảo an ninh chính trị, trật tự và an toàn xã hội. Đặc biệt cần tập trung vào bảo đảm an ninh cho các mục tiêu và công trình quan trọng, cũng như các sự kiện chính trị và văn hóa.

Thứ sáu, cần thực hiện các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế một cách đồng bộ, toàn diện và hiệu quả. Việc cụ thể hóa kết quả làm việc của lãnh đạo cấp cao với các đối tác, cũng như những thành công trong ngoại giao kinh tế năm 2023, là rất quan trọng. Cần đẩy mạnh ngoại giao kinh tế để hỗ trợ cơ cấu lại nền kinh tế và thu hút đầu tư nước ngoài chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực mới mang tính đột phá. Việc tham gia tích cực vào các diễn đàn đa phương và nâng cao vị thế quốc tế của đất nước cũng là một mục tiêu quan trọng.

Như vậy, để đạt được mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội năm 2024 và thực hiện các mục tiêu dài hạn của Việt Nam, cần có sự tập trung và thực hiện các biện pháp cụ thể và hiệu quả trong từng lĩnh vực và ngành nghề. Đồng thời, cần sự đồng thuận và hợp tác chặt chẽ từ tất cả các cấp bộ, ngành và địa phương để đảm bảo thành công trong việc vượt qua những thách thức và khó khăn trước mắt.

Nhìn chung, năm 2023 là một năm đầy biến động với nền kinh tế toàn cầu, nhưng Việt Nam đã xuất sắc vượt qua những khó khăn và đạt được nhiều thành tựu ấn tượng. Bí quyết cho thành công này chính là sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự đồng lòng của người dân và doanh nghiệp, cùng với sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chính phủ. Bước sang năm 2024, với những nền tảng vững chắc được xây dựng, Việt Nam có đầy đủ tiềm năng để tiếp tục phát triển mạnh mẽ và gặt hái nhiều thành công hơn nữa. Tin tưởng rằng, với tinh thần đoàn kết, nỗ lực và sáng tạo, Việt Nam sẽ tiếp tục vững vàng tiến bước, hướng tới một tương lai rực rỡ.

LeCongHon